Ημερολογιακά

Το 2010 θα έχομε το νωρίτερο Πάσχα. Στις 4 Απριλίου. Οι Αποκριές τη χρονιά αυτή θα αρχίσουν στις 24 Ιανουαρίου, η Καθαρή Δευτέρα θα πέσει χειμωνιάτικα στις 15 Φεβρουαρίου και Κυριακή των Βαϊων θα έχομε στις 28 Μαρτίου.

Αντίθετα το 2078 θα έχομε το πιο όψιμο Πάσχα. Στις 8 Μαϊου. (Πρωτομαγιά την Κυριακή των Βαϊων). Οι Α΄ Χαιρετισμοί θα είναι την ημέρα του Ευαγγελισμού.

Οι Καθολικοί αντίστοιχα θα εορτάσουν νωρίς το Πάσχα τους το 2008. Στις 23 Μαρτίου. (Το νωρίτερο μπορεί να είναι 22 Μαρτίου, αλλά αυτό θα αργήσει πολύ. Το 2285). Το 2038 όμως θα περιμένουν, πράγμα εξαιρετικά σπάνιο γι αυτούς, τις 25 Απριλίου.

Το Ορθόδοξο Πάσχα δεν συμπίπτει με το Πάσχα των Καθολικών περιοδικά κάθε 4 χρόνια, όπως εσφαλμένα μερικοί πιστεύουν. Να σημειώσουμε ότι 4 φορές στον αιώνα μας, τις χρονιές 2010-2011, 2037-2038, 2071-2072 και 2095-2096, θα είναι σε συνεχόμενα έτη. Τρεις συνεχόμενες φορές όμως δεν είναι δυνατόν να συμβεί.

Αντίθετα μετά το 2017, έτος κατά το οποίο συμπίπτει ο κοινός εορτασμός, θα χρειασθεί να περάσουν 8 χρόνια για να συμπέσει ξανά.

Φέτος κάναμε Πάσχα Πρωτομαγιά. Το ίδιο θα συμβεί και το 2016.

Ενημερωτικά σημειώνουμε ότι ο κανόνας προσδιορισμού του Πάσχα είναι ο ίδιος και για τις 2 Εκκλησίες. Το Πάσχα εορτάζεται την πρώτη Κυριακή, μετά την πρώτη Πανσέληνο, μετά την εαρινή Ισημερία. Οι διαφοροποιήσεις όμως συμβαίνουν για το λόγο ότι η Ανατολική Εκκλησία υπολογίζει αφενός μεν την εαρινή Ισημερία με το Ιουλιανό (παλιό) ημερολόγιο, (η διαφορά του από το Γρηγοριανό είναι 13 ημέρες και από το έτος 2100 θα είναι 14), αφετέρου δε ο υπολογισμός της (εκκλησιαστικής) Πανσελήνου εξάγεται από πίνακες των οποίων το αποτέλεσμα μπορεί να διαφέρει μέχρι και 6 ημέρες από την ημερομηνία της πραγματικής Πανσελήνου. Ενδεικτική περίπτωση ήταν το Πάσχα του 2002 το οποίο στην πραγματικότητα εορτάσθηκε την δεύτερη Κυριακή μετά την δεύτερη εαρινή Πανσέληνο.

Πότε πέφτει το Πάσχα συχνότερα; Στον 21ο αιώνα μας στις 19, 24 και 27 Απριλίου. Από 5 φορές. Σπανιότερα; Στις 4 Απριλίου, 6, 7 και 8 Μαϊου. Από 1 φορά. Ποτέ όμως εμείς δεν θα το εορτάσουμε στις 6 Απριλίου. Η ημερομηνία αυτή είναι από τις σπανιότερες και θα συμβεί το 2132.

Το 2040 η εορτή του Ευαγγελισμού θα συμπέσει με την Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Στις 5 Απριλίου του 2006 η Σελήνη θα ανατείλει στις 12 το μεσημέρι ακριβώς. Και στις 21 Ιουλίου του 2038 θα ανατείλει ακριβώς τα μεσάνυχτα.
Παρενθετικά σημειώνουμε ότι 1 μέρα κάθε μήνα η Σελήνη δεν ανατέλλει και 1 μέρα κάθε μήνα δεν δύει. Επίσης ότι έκλειψη Σελήνης μπορεί να συμβεί μόνο όταν υπάρχει Πανσέληνος και έκλειψη Ηλίου μόνο κατά τη Νέα Σελήνη. Και οι δύο συνθήκες είναι αναγκαίες μεν αλλά όχι ικανές από μόνες τους για το φαινόμενο των εκλείψεων.

Και μία περίπτωση αρκετά σπάνια για το λεγόμενο Αυγουστιάτικο φεγγάρι. Τον Αύγουστο του 2023 θα έχουμε 2 φορές Πανσέληνο.

Πότε είχαμε φέτος το μεγαλύτερο απόγευμα; Στη Κω από 26 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου. Αυτές τις 8 ημέρες ο ήλιος έδυε στις 20.34
Σε βορειότερα όμως μέρη η διάρκεια είναι μεγαλύτερη. Στο βορειότερο σημείο της Ελλάδος, στο Ορμένιο, ο ήλιος από τις 21 Ιουνίου έως τις 5 Ιουλίου, για μια περίοδο 15 ημερών, έδυε στις 20.53 Αντίθετα στο νοτιότερο, στη Γαύδο, ο ήλιος για 8 ημέρες έδυε στις 20.41 Το μεγαλύτερο όμως απόγευμα συμβαίνει στο δυτικότερο σημείο, στους Οθωνούς. Ο ήλιος από 26 Ιουνίου έως 1η Ιουλίου δύει στις 21.15 σε αντίθεση με το ανατολικότερο, την Υψηλή, όπου ή δύση δεν ξεπερνά τις 20.21 Πάντως στο νησί αυτό και στο διάστημα από 6 έως 20 Ιουνίου θα μπορούσαμε να δούμε τον ήλιο να ανατέλλει στις 5.43
Σημειώνουμε ότι η ανατολή – δύση ηλίου εξαρτάται α) από το Γεωγραφικό Μήκος του τόπου. Όσο ανατολικότερα τόσο νωρίτερα ανατέλλει ο ήλιος και β) από το Γεωγραφικό Πλάτος. Όσο βορειότερα τόσο νωρίτερα ανατέλλει ο ήλιος το καλοκαίρι. Το χειμώνα συμβαίνει το αντίθετο.
Για παράδειγμα η Δράμα και η Γαύδος. Έχουν το ίδιο Γεωγραφικό Πλάτος αλλά η Δράμα είναι βορειότερα. Έτσι λοιπόν το μεν καλοκαίρι ο ήλιος ανατέλλει στη Δράμα μέχρι και 19 λεπτά νωρίτερα από ότι στη Γαύδο, και αντίθετα το χειμώνα ο ήλιος ανατέλλει νωρίτερα στη Γαύδο μέχρι και 17 λεπτά.

Το 2011 μάλλον δεν θα κάνουμε Καθαρή Δευτέρα εφόσον την ίδια ημέρα θα εορτάσουμε την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου. Πράγμα όχι και τόσο σπάνιο μια που οι δύο για μας τους Δωδεκανήσιους αργίες θα συμπέσουν τρεις φορές ανά διαστήματα 11 χρόνων. Το 2022, το 2033 και το 2044. Η επόμενη φορά θα είναι το 2095.

Τέλος το 2003 είχαμε ελεύθερο ένα ολόκληρο 4ήμερο, μια και η Ενσωμάτωση έπεσε Παρασκευή και μετά είχαμε Καθαρή Δευτέρα. Κάτι παρόμοιο θα συμβεί το 2006, το 2008 και το 2079!